การสังเกตุลักษณะแท่งเทียน ขาขึ้น - ขาลง

เริ่มการอ่านกราฟ แท่งเทียน พื้นฐาน

หากจะเป็นนักวิเคราะห์กราฟ เริ่มต้นควรจะรู้จักแท่งเทียนกันก่อน กราฟแท่งเทียนเป็นเทคนิคที่สำคัญ เพราะเอาไว้ใช้ในการอ่านค่าราคา เปิด ปิด สูง ต่ำ ของ แต่ละวัน หรือช่วงเวลานั้นๆได้ กราฟแท่งเทียนไม่ควรนำมาใช้เดี่ยวๆนะครับ ควรจะใช้ควบคู่กับ indicator ตัวอื่นด้วย เช่น RSI, MACD, อีเลียตเวฟ, Stochastic ฯลฯ ซึ่งจะทำให้การวิเคราะห์นั้นแม่นยำยิ่งขึ้น

จากรูป: High คือ ราคาสูงสุดของวันนั้น

Open คือ ราคาเปิดของวันนั้น

Low คือ ราคาต่ำสุดของวันนั้น
Close คือ ราคาปิดของวันนั้น

ตัวแท่งเทียน คือ ราคาปิด ถึง ราคาเปิด ส่วนเส้นบางๆนั้นเรียกว่า ไส้เทียน
แท่งเทียนบางชนิดอาจจะไม่มีไส้เทียน เช่น ราคา close = high หรือ open = low หรือ close = low หรือ open = high

หากแท่งเทียนเป็นสีเขียว แสดงว่า ราคาปิดสูงกว่าราคาเปิด หมายความว่า หุ้นตัวนี้ปิดบวกในวันนั้น

และหากแท่งเทียนเป็นสีแดง แสดงว่า ราคาปิดต่ำกว่าราคาเปิด หมายความว่า หุ้นตัวนี้ปิดลบในวันนั้น

จริงๆแล้วแท่งเทียนสามารถแสดงเป็นรายนาที วัน สัปดาห์ เดือน หรือปีก็ได้ แล้วแต่เราจะเลือกใช้ ยิ่งใช้วิเคราะห์ในช่วงเวลานานก็จะให้ผลแม่นยำยิ่งขึ้น เช่น รายวันจะให้ผลแม่นยำกว่ารายนาที แต่ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับว่าคุณเป็นนักลงทุนแบบไหน ระยะสั้น หรือระยะยาว ก็เลือกใช้ให้ตามเหมาะสมครับ

ชื่อแท่งเทียนแบบต่างๆ

No. ชื่อแท่งเทียน ความหมาย 1 Big white body (White Marubozu) Very positive 2 Big black body (Black Marubozu) Very negative 3 White opening Marubozu Quite positive 4 White closing Marubozu Positive 5 Black closing Marubozu Negative 6 Black opening Marubozu Quite negative 7 White candle No direction 8 Black candle No direction 9 Dragonfly doji Reversal? 10 Doji star Reversal? 11 Gravestone doji Stable/Reversal 12 Long-legged doji Reversal? 13 Four price doji Reversal? 14 Hammer (white) Hanging man Bottom reversal Top reversal 15 Hammer (black) Hanging man Bottom reversal Top reversal รูปแบบของ กราฟแท่งเทียน ขาขึ้น  ลักษณะของ แท่งเทียน piercing pattern เป็นรูปแบบการกลับตัวขาขึ้น (bullish reversal) ประกอบด้วยแท่งเทียน 2 แท่ง ก่อนที่จะถึงจุดต่ำสุดแท่งกราฟจะเป็นแท่งดำยาว (long black candle) และวันถัดมาราคาหุ้นจะเปิดด้วยราคาเปิด (open) ที่ต่ำกว่าราคาปิดของแท่งดำ แต่สุดท้ายราคาปิดจะวิ่งขึ้นเป็นแท่งเทียนขาวขนาดยาว (long white candle) โดยมีราคาปิดทะลุเส้นกึ่งกลางของแท่งดำ ปัจจัยที่สำคัญ การที่เราจะดูว่าทิศทางหุ้นที่อยู่ในช่วงขาลงจะกลับทิศเป็นขาขึ้นด้วยรูปแบบ piercing นี้ได้หรือไม่ ให้สังเกต long white candle ดังนี้ 1. ราคาเปิดของ long white candle ถ้าเปิดด้วยราคายิ่งต่ำลงมากเท่าไหร่ยิ่งดี 2. ราคาปิดของ white candle ยิ่งทะลุเลยเส้นกึ่งกลาง long black candle ได้มากเท่าไหร่ก็ยิ่งดี 3. หากจะให้มั่นใจมากยิ่งขึ้นแท่งเทียนวันที่สามควรเป็น white candle ที่เปิดด้วย gap กระโดดขึ้นไป หรือมีราคาปิดที่สูงขึ้นจากราคาปิดของ white candle ของวันที่สอง ลักษณะของ แท่งเทียน morning star pattern รูปแบบนี้จะประกอบด้วยแท่งเทียน 3 แท่งที่จะแสดงถึงจุดต่ำสุดของกราฟที่พร้อมจะเปลี่ยนทิศทางจากขาลงเป็นขาขึ้น โดยแท่งเทียนแท่งที่หนึ่งจะเป็น long black candle และแท่งเทียนแท่งที่สองจะเป็น small body ที่เป็นได้ทั้ง white หรือ black small body ก็ได้ ทั้งนี้แท่งเทียนแท่งที่สองนี้จะเปิดกระโดดลงแบบมี gap รูปแบบแท่งเทียนแท่งที่หนึ่งและสองรวมกันจะเป็นรูปแบบพื้นฐานของ star ส่วนแท่งที่สามจะเป็น white candle ที่มีราคาเปิดกระโดดจาก body ของแท่งที่สอง และแท่งที่สามนี้เองจะมีราคาปิดขึ้นไปอยู่ในระดับ body ของแท่งที่หนึ่ง ปัจจัยที่สำคัญ ส่วนที่เป็น star (แท่งที่สอง) จะมี 2 หรือ 3 แท่งก็ได้ หรือจะเป็น white หรือ black small body ก็ได้ รูปแบบ morning star นี้เองจะมีความน่าเชื่อถือค่อนข้างสูง แต่ทั้งนี้ต้อง confirm ด้วยแท่งที่สามคือ white candle ถ้าเปิดแบบมี gap หรือมีราคาปิดที่สูงขึ้นมาก ยิ่งทำให้ความน่าเชื่อถือมีมากขึ้นด้วย ลักษณะของ แท่งเทียน morning doji star patternรูปแบบนี้คล้ายกับ morning star เพียงแต่แท่งที่สองเป็น doji iรูปแบบนี้ประกอบด้วยแท่งเทียน 3 แท่ง โดยแท่งที่หนึ่งเป็น long black candle ตามด้วยแท่งที่สองที่เป็น doji ส่วนแท่งที่สามเป็น long white candle ที่มีราคาปิดอยู่ในระดับ body ของ long black candle ปัจจัยที่สำคัญ ส่วนที่เป็น doji (แท่งที่สอง) จะมี 2 หรือ 3 แท่งก็ได้คือบางครั้งอาจจะเกิด sideway ระยะสั้นได้เหมือนกัน ยังไม่มีทิศทางที่แน่ชัด เราจึงสามารถรวมเอาแท่งเทียนแท่งที่ doji หรือ small body รวมกันได้ รูปแบบ morning doji star นี้เองจะมีความน่าเชื่อถือค่อนข้างสูง แต่ทั้งนี้ต้อง confirm ด้วยแท่งที่สามคือ white candle ถ้าเปิดแบบมี gap หรือมีราคาปิดที่สูงขึ้นมาก ยิ่งทำให้ความน่าเชื่อถือมีมากขึ้นด้วย ลักษณะของ แท่งเทียน Bullish EngulfingBullish Engulfing เป็นรูปแบบที่มีแท่งเทียนแท่งที่สองเป็น white candle ที่มีขนาด body ยาวกว่า body ของแท่งเทียนแท่งที่หนึ่งซึ่งเป็น black candle ความหมายของ engulfing คือกลืนกิน หรือห้อมล้อม หรือครอบงำ ซึ่งก็คือ white candle จะห้อมล้อมหรือโอบ black candle โดยที่แท่ง black candle อยู่ในพื้นที่ body ของ white candle ทั้งนี้เราจะพิจารณาเฉพาะ body ของทั้งสองแท่งเท่านั้นไม่รวมส่วน shadow ปัจจัยที่สำคัญ ขนาด ของ body ทั้งสองแท่งจะมีความสำคัญต่อการกลับตัวของราคาหุ้น ซึ่งรูปแบบ engulfing ที่ดีที่สุดนั้นจะประกอบด้วยแท่งเทียนแท่งแรกเป็น small black body ส่วนแท่งที่สองเป็น long white body ลักษณะเด่นแบบนี้จะแสดงถึง แรงซื้อได้ยึดหัวหาด ปล่อยให้แรงขายจางหายไปในที่สุด และถ้าจะให้มั่นใจมากยิ่งขึ้นในวันที่สองที่เกิด long white body ควรมี volume ในการซื้อขายอย่างหนาแน่นด้วย หรืออาจจะ confirm ด้วยแท่งเทียนวันที่สามที่เป็น white candle เปิดด้วยราคากระโดดมี gap ลักษณะของ แท่งเทียน Bullish Haramiคำว่า “Harami” เป็นคำศัพท์ภาษาญี่ปุ่น แปลว่าคนท้อง ซึ่งรูปแบบ harami จะประกอบด้วยแท่งเทียน long black candle และ small white candle โดยที่ small white candle จะอยู่ในส่วน body ของแท่งเทียน long black candle ปัจจัยที่สำคัญเนื่องจากรูปแบบของ harami นั้นสัดส่วนของ white candle กับ long black candle จะต่างกันค่อนข้างมาก ดังนั้นรูปแบบ harami โดยลำพังจะไม่สามารถยืนยันการกลับทิศทางของราคาหุ้นได้ ดังนั้นต้อง confirm ด้วยแท่งเทียนในวันที่สาม โดยถ้าจะให้มั่นใจว่าทิศทางราคาหุ้นจะกลับทิศได้นั้นต้องเป็น white candle ที่มีราคาเปิดแบบกระโดดจากแท่งที่สอง หรือเป็น white candle ที่มีราคาปิดสูงขึ้นไปมากๆ รูปแบบของ กราฟแท่งเทียน ขาขึ้น  ลักษณะของ แท่งเทียน Bullish Harami Cross Bullish Harami Cross เป็น reversal pattern อีกรูปแบบหนึ่งที่สำคัญ ซึ่งมันจะกลับตัวได้ดีกว่ารูปแบบ harami ปกติ ปัจจัยที่สำคัญ โดยปกติแล้ว harami cross จะมีน้ำหนักการกลับตัวดีกว่า harami pattern ฉะนั้นเมื่อพบ harami doji แล้ว ก็ควรพิจารณาเป็นพิเศษ เราสามารถรอให้แท่งเทียนวันที่สามเกิดขึ้นมาเพื่อ confirm ทิศทางที่แน่ชัดของ harmami cross ก็ได้ โดยปกติแล้ว harami cross มีแท่ง doji ที่ยังอยู่ใน downtrend โดยยังไม่ได้ breakout ขึ้นไปได้ ดังนั้นหากรอให้แท่งเทียนของวันที่สาม confirm อีกหนึ่งวัน ก็จะทำให้เรามั่นใจมากยิ่งขึ้น แท่งเทียนของวันที่สามที่จะ breakout ได้ควรเป็น white candle โดยมีราคาเปิดแบบกระโดด gap หรือ มีราคาปิดที่สูงขึ้นจาก doji ลักษณะของ แท่งเทียน Bullish Doji Star Bullish Doji Star เป็นรูปแบบที่มี doji กระโดดลงจากราคาปิดของแท่งเทียนดำแบบมี gap ปัจจัยที่สำคัญ ถ้าต้องการความเชื่อมั่นเพิ่มขึ้นว่าทิศทางหุ้นของ bullish doji star จะเปลี่ยนทิศทางจากขาลงเป็นขาขึ้นได้หรือไม่นั้น ให้ confirm ด้วยแท่งเทียนวันที่สามที่เป็น white candle ถ้าเปิดด้วยราคาเปิดที่เพิ่มขึ้นแบบกระโดด (gap) หรือราคาปิดของ white candle ปิดด้วยราคาที่เพิ่มสูงขึ้นมาก ลักษณะของ แท่งเทียน Bullish Dragonfly Doji Bullish Dragonfly Doji เป็นรูปแบบแท่งเทียนหนึ่งแท่ง ที่เกิดขึ้นที่จุดต่ำสุดหรืออยู่ระหว่าง downtrend รูปแบบ dragonfly นี้จะคล้ายกับ hammer ต่างกันตรงที่ dragon fly ไม่มี body แต่ hammer จะมี small body ปัจจัยที่สำคัญ รูปแบบ dragonfly doji จะมีความน่าเชื่อถือมากขึ้น (reliability) ถ้า confirm ด้วยแท่งเทียนแท่งที่สองที่เป็น white candle โดยหากเปิดด้วยราคาที่เกิด gap หรือราคาปิดที่ระดับสูงกว่า dragonfly doji มากๆ ก็จะเป็นการยืนยันการกลับตัวเป็น bullish ได้มากขึ้น ลักษณะของ แท่งเทียน Bullish Hammer Bullish Hammer Pattern เป็นรูปแบบการกลับตัวที่สำคัญรูปแบบหนึ่ง ที่เราจะพบเห็นได้บ่อยๆในกราฟหุ้นต่างๆ และที่เราเรียกรูปแบบนี้ว่า hammer นั้นก็เพราะเมื่อราคาหุ้นมาถึงจุดต่ำแล้ว และราคา ณ จุดที่เกิด hammer เป็นจุดที่ถูกทุบจนน่วมแล้วนั่นเอง ปัจจัยที่สำคัญ ถึงแม้ว่าสีของ body ของ hammer จะไม่ค่อยมีความแตกต่างกันมากนัก แต่ถ้า hammer เป็น white body จะให้ผลดีกว่า black body อย่างน้อยก็มีแรงซื้อดันราคาปิดทะลุราคาเปิดได้ ถ้าเปรียบเทียบ hammer กับ dragonfly แล้ว ความแรงของ hammer จะสู้ dragonfly ไม่ได้ และหากจะมั่นใจว่าเกิด reversal ได้แน่นอนต้อง confirm ด้วยแท่งเทียนวันที่สองที่เกิด white candle ที่มีราคาเปิดกระโดดขึ้น หรือ มีราคาปิดที่สูงขึ้น ลักษณะของ Bullish Haramiคำว่า “Harami” เป็นคำศัพท์ภาษาญี่ปุ่น แปลว่าคนท้อง ซึ่งรูปแบบ harami จะประกอบด้วยแท่งเทียน long black candle และ small white candle โดยที่ small white candle จะอยู่ในส่วน body ของแท่งเทียน long black candle ปัจจัยที่สำคัญเนื่องจากรูปแบบของ harami นั้นสัดส่วนของ white candle กับ long black candle จะต่างกันค่อนข้างมาก ดังนั้นรูปแบบ harami โดยลำพังจะไม่สามารถยืนยันการกลับทิศทางของราคาหุ้นได้ ดังนั้นต้อง confirm ด้วยแท่งเทียนในวันที่สาม โดยถ้าจะให้มั่นใจว่าทิศทางราคาหุ้นจะกลับทิศได้นั้นต้องเป็น white candle ที่มีราคาเปิดแบบกระโดดจากแท่งที่สอง หรือเป็น white candle ที่มีราคาปิดสูงขึ้นไปมากๆ ลักษณะของ แท่งเทียน Bullish Inverted Hammer รูปแบบของ inverted hammer จะเป็นแท่งเทียนที่มี body สั้นแต่มี upper shadow ยาว ส่วน lower shadow จะสั้นมากหรือแทบไม่มีเลย ปัจจัยที่สำคัญ Inverted hammer เพียงแท่งเดียวยังไม่สามารถ confirm ทิศทางการกลับตัวของหุ้นได้ ต้องอาศัยแท่งเทียนในวันถัดไปโดยต้องเป็น white candle ที่มีราคาเปิดเหนือ body ของ inverted hammer หรือ อาจจะเป็น white candle ที่มีราคาปิดสูงก็ได้ ลักษณะของ แท่งเทียน Bullish Belt Hold Bullish Belt Hold เป็นรูปแบบที่ประกอบด้วยแท่งเทียน 1 แท่ง โดยเป็นแท่งเทียนขาว ที่มีราคาเปิดตกลงไปจากวันก่อนมาก และไม่เกิด lower shadow หลังจากนั้นมีแรงซื้อดันราคาหุ้นขึ้นไปปิดที่ใกล้เคียงระดับราคาสูงสุดของวัน ลักษณะนี้ทำให้เกิด upper shadow สั้นๆ ปัจจัยที่สำคัญ เราสามารถสร้างความมั่นใจเพิ่มขึ้นด้วยการรอ confirm แท่งเทียนแท่งที่สองที่เป็น white candle มีราคาเปิดกระโดดขึ้น หรือ white candle ที่มีราคาปิดสูงขึ้นมากๆ ลักษณะของ แท่งเทียน Bullish Gravestone Doji Grave Stone Doji เป็นรูปแบบที่มีราคาเปิดเท่ากับราคาปิดประกอบด้วยส่วนที่เป็น upper shadow แต่ไม่มี lower shadow Grave Stone Doji มีลักษณะคล้ายๆกับ inverted hammer ต่างกันตรงที่ stone doji ไม่มีส่วนที่เป็น body ปัจจัยที่สำคัญ Bullish Gravestone Doji ต้องการแท่งเทียนในวันที่สามเพื่อ confirm ทิศทางการกลับตัวของราคาหุ้น ทั้งนี้แท่งเทียนแท่งที่สามควรเป็น white candle ที่มีราคาเปิดสูงกว่าราคาปิดของ doji ถ้าเปิดด้วยราคา gap ยิ่งมากยิ่งทำให้การกลับตัวจะแรงมากขึ้นด้วยเช่นกัน หรือ white candle มีราคาปิดที่สูงขึ้นมาก รูปแบบของ กราฟแท่งเทียน ขาลง  ลักษณะของ แท่งเทียน Bearish Doji Star Bearish Doji Star เป็นรูปแบบที่มี doji กระโดดขึ้นจากราคาปิดของแท่งเทียนขาวแบบมี gap ปัจจัยที่สำคัญ ถ้าต้องการความเชื่อมั่นเพิ่มขึ้นว่าทิศทางหุ้นของ bearish doji star จะเปลี่ยนทิศทางจากขาขึ้นเป็นขาลงได้หรือไม่นั้น ให้ confirm ด้วยแท่งเทียนวันที่สามที่เป็น black candle ถ้าเปิดด้วยราคาเปิดที่ลดลงแบบกระโดด (gap) หรือราคาปิดของ black candle ปิดด้วยราคาที่ลดลงมาก ลักษณะของ แท่งเทียน Hanging Man Hanging Man เป็นรูปแบบการกลับตัวที่สำคัญรูปแบบหนึ่ง ที่เราจะพบเห็นได้บ่อยๆและที่เราเรียกรูปแบบนี้ว่า hanging นั้นก็เพราะเมื่อราคาหุ้นมาถึงจุดสูงแล้ว และราคา ณ จุดที่เกิด hanging เป็นจุดที่ถูกแขวนไว้แล้วนั่นเอง Hanging Man จะมีหน้าตาคล้ายๆกับ Bearish Dragonfly Doji แต่จะต่างกันที่ body ของแท่งเทียนคือ hanging man จะมี body สั้น แต่ bearish dragonfly doji แทบจะไม่มี body เลย ปัจจัยที่สำคัญ ถึงแม้ว่าสีของ body ของ hanging man จะไม่ค่อยมีความแตกต่างกันมากนัก แต่ถ้า hanging man เป็น black body จะมีน้ำหนักมากกว่า white body ถ้าเปรียบเทียบ hanging man กับ dragonfly แล้ว ความแรงของ hanging man จะสู้ dragonfly ไม่ได้ และหากจะมั่นใจว่าเกิด reversal ได้แน่นอนต้อง confirm ด้วยแท่งเทียนวันที่สองที่เกิด black candle ที่มีราคาเปิดกระโดดลง หรือ มีราคาปิดที่ต่ำลง ลักษณะของ แท่งเทียน Shooting Star รูปแบบของ shooting star จะเป็นแท่งเทียนที่มี body สั้นแต่มี upper shadow ยาว ส่วน lower shadow จะสั้นมากหรือแทบไม่มีเลย ปัจจัยที่สำคัญ Shooting Star เพียงแท่งเดียวยังไม่สามารถ confirm ทิศทางการกลับตัวของหุ้นได้ ต้องอาศัยแท่งเทียนในวันถัดไปโดยต้องเป็น black candle ที่มีราคาเปิดต่ำกว่า body ของ shooting star หรือ อาจจะเป็น black candle ที่มีราคาปิดต่ำลึกลงมามากๆก็ได้ ลักษณะของ แท่งเทียน Bearish Evening Doji Star  รูปแบบนี้คล้ายกับ evening star เพียงแต่แท่งที่สองเป็น doji แทนที่จะเป็น small body ประกอบด้วยแท่งเทียน 3 แท่ง โดยแท่งที่หนึ่งเป็น long white candle ตามด้วยแท่งที่สองที่เป็น doji ส่วนแท่งที่สามเป็น long black candle ที่มีราคาปิดอยู่ในระดับ body ของ long white candle ปัจจัยที่สำคัญส่วนที่เป็น doji (แท่งที่สอง) จะมี 2 หรือ 3 แท่งก็ได้ รูปแบบ evening doji star นี้เองจะมีความน่าเชื่อถือค่อนข้างสูง แต่ทั้งนี้ควร confirm ด้วยแท่งที่สามคือ black candle ถ้าเปิดแบบมี gap ลงหรือมีราคาปิดที่ต่ำลงมากยิ่งทำให้ความน่าเชื่อถือมีมากขึ้นด้วย ลักษณะของ แท่งเทียน Bearish Three Inside Down รูปแบบนี้เป็นรูปแบบที่มีพื้นฐานมาจาก harami โดยเพิ่มแท่งเทียนแท่งที่สามเข้ามาเพื่อเป็นการยืนยันทิศทางหุ้นจะปรับทิศทางเป็นขาลงได้ เหตุที่แท่งที่สามที่เป็น black candle สามารถ confirm การกลับทิศทางของหุ้นเป็นขาลงได้นั้นเพราะมันสามารถ breakdown แนวรับที่เกิดจากการลากเส้นเชื่อมระหว่างราคาเปิดของแท่งขาวและราคาปิดของ small black body ปัจจัยที่สำคัญรูปแบบ Tree Inside Down เป็น pattern ที่มีความน่าเชื่อถือสูง แต่ถ้าจะให้มั่นใจยิ่งขึ้นแท่งเทียนแท่งที่สามควรเป็น black candle ที่มีราคาเปิดกระโดด gap จากแท่งที่สอง หรือมีราคาปิดของแท่ง black candle ปิดที่ระดับราคาต่ำราคาเปิดของ white candle ลักษณะของ Bearish Dragonfly Doji Bearish Dragonfly Doji pattern เป็นรูปแบบแท่งเทียนหนึ่งแท่ง ที่เกิดขึ้นที่จุดสูงสุดหรืออยู่ระหว่าง uptrend รูปแบบ dragon fly นี้จะคล้ายกับ hanging man ต่างกันตรงที่ dragon fly ไม่มี body แต่ hanging man จะมี small body ปัจจัยที่สำคัญรูปแบบ bearish dragonfly doji จะมีความน่าเชื่อถือมากขึ้น (reliability) ถ้า confirm ด้วยแท่งเทียนแท่งที่สองที่เป็น black candle โดยหากเปิดด้วยราคาที่เกิด gap หรือราคาปิดที่ระดับต่ำกว่า dragonfly doji มากๆ ก็จะเป็นการยืนยันการกลับตัวลงเป็น bearish ได้มากขึ้น ลักษณะของ แท่งเทียน Dark Cloud Cover Bearish Dark Cloud เป็นรูปแบบการกลับตัวลงที่สำคัญรูปแบบหนึ่งที่ประกอบด้วยแท่งเทียน 2 แท่ง โดยแท่งแรกจะเป็น long white candle ซึ่งแสดงถึงแรงซื้อมีกำลังมากกว่าแรงขาย ทำให้ราคาหุ้นปรับตัวขึ้นตลอดทั้งวัน และมีราคาปิดใกล้เคียงกับราคาสูงสุดของวัน ทำให้เกิดแรงซื้อสะสมสำหรับในวันถัดไป เนื่องจากมีแรงซื้อสะสมทำให้ราคาเปิดของวันที่สองเปิดกระโดดขึ้นไปจากราคาปิดเมื่อวาน แต่ต้องพึงระลึกเสมอไว้ว่าราคาหุ้น ณ ระดับนี้ถือว่าขึ้นมาสูงมากแล้ว ทำให้ราคาเปิดที่กระโดดขึ้นมาน ี้เป็นที่น่าสนใจสำหรับแรงขายและทำให้ราคาหุ้นปรับตัวลดลงจากราคาเปิดตลอดทั้งวัน เป็น long black candle ปัจจัยที่สำคัญ ถ้าราคาปิดของแท่งเทียน long black candle ปิดทะลุ body ของ long white candle stick ยิ่งมากเท่าไหร่ก็ยิ่งแสดงให้เห็นว่าแรงขายเป็นฝ่าย control ตลาด และราคาเปิดของ long black candle จะเป็นจุดสูงสุดของยอดกราฟ Long black candle อย่างน้อยก็ต้องทะลุผ่าน body ของ long white candle 50% แต่ถ้าไม่สามารถทะลุผ่านได้ถึง 50% เราก็ควรรอการ confirm ของแท่งเทียนในวันที่สามต่อไป ซึ่งถ้าแท่งเทียนของวันที่สามเป็น black candle ที่มีราคาเปิดแบบกระโดด หรือ มีราคาปิดที่ลงไปมากๆ ก็จะเป็นการ confirm การกลับตัวเป็นขาลงได้ ลักษณะของ แท่งเทียน Bearish Evening Star  Bearish evening star เป็นรูปแบบที่มีความน่าเชื่อถือสูง ประกอบด้วยแท่งเทียน 3 แท่ง โดยที่แท่งแรกจะเป็น long white candle และแท่งที่สองจะเป็น small body ที่จะเป็นแบบแท่งดำหรือแท่งขาวก็ได้ โดยความเป็นจริงแล้วแท่งเทียนแท่งที่หนึ่ง และแท่งที่สองเป็นรูปแบบ star แต่แท่งที่สามจะเป็นแท่งที่ confirm รูปแบบการกลับตัวชัดเจนขึ้น แท่งที่สามจะเป็น black candle ที่มีราคาปิดเข้ามาอยู่ในพื้นที่ของแท่ง long white candle ปัจจัยที่สำคัญ ส่วนที่เป็น star (แท่งที่สอง)จะมี 2 หรือ 3 แท่งก็ได้ รูปแบบ evening star นี้เองจะมีความน่าเชื่อถือค่อนข้างสูง แต่ทั้งนี้ต้อง confirm ด้วยแท่งที่สามคือ black candle ถ้าเปิดแบบมี gap กระโดดลงหรือมีราคาปิดที่ต่ำลงมาก ยิ่ง comfirm ว่าเป็นขาลง ลักษณะของ แท่งเทียน Bearish Engulfing Bearih Engulfing เป็นรูปแบบที่มีแท่งเทียนแท่งที่สองเป็น black candle ที่มีขนาด body ยาวกว่า body ของแท่งเทียนแท่งที่หนึ่งซึ่งเป็น white candle ความหมายของ engulfing คือกลืนกิน หรือห้อมล้อม ซึ่งก็คือ black candle จะห้อมล้อมหรือโอบ white candle โดยที่แท่ง white candle อยู่ในพื้นที่ body ของ black candle ทั้งนี้เราจะพิจารณาเฉพาะ body ของทั้งสองแท่งเท่านั้นไม่รวมส่วน shadow ปัจจัยที่สำคัญ ขนาดของ body ทั้งสองแท่งจะมีความสำคัญต่อการกลับตัวของราคาหุ้น ซึ่งรูปแบบ engulfing ที่ดีที่สุดนั้นจะประกอบด้วยแท่งเทียนแท่งแรกเป็น small white body ส่วนแท่งที่สองเป็น long black body ลักษณะเด่นแบบนี้จะแสดงถึง แรงขายได้ยึดหัวหาด ปล่อยให้แรงซื้อจางหายไปในที่สุด และถ้าจะให้มั่นใจมากยิ่งขึ้นในวันที่สองที่เกิด long black body จะมี volume ในการซื้อขายอย่างหนาแน่นด้วย หรืออาจจะ confirm ด้วยแท่งเทียนวันที่สามที่เป็น black candle เปิดด้วยราคากระโดดมี gap ลักษณะของ แท่งเทียน Bearish Harami  รูปแบบนี้ประกอบด้วยแท่งเทียนสองแท่ง โดยแท่งแรกเป็น long white candle ส่วนแท่งที่สองเป็น black candle ที่มี body อยู่ในพื้นที่ของแท่งแรก ปัจจัยที่สำคัญ เนื่องจากรูปแบบของ harami นั้นสัดส่วนของ white candle กับ long black candle จะต่างกันค่อนข้างมาก ดังนั้นรูปแบบ harami โดยลำพังจะไม่สามารถยืนยันการกลับทิศทางของราคาหุ้นได้ ดังนั้นต้อง confirm ด้วยแท่งเทียนในวันที่สาม โดยถ้าจะให้มั่นใจว่าทิศทางราคาหุ้นได้ปรับลดลงค่อนข้างแน่นอนแล้วนั้น แท่งเทียนแท่งที่สามต้องเป็น black candle ที่มีราคาเปิดแบบกระโดดจากแท่งที่สอง หรือเป็น black candle ที่มีราคาปิดลึกลงไปมากๆ ลักษณะของ แท่งเทียน Bearish Harami Cross Bearish Harami Cross เป็น reversal pattern อีกรูปแบบหนึ่งที่สำคัญ ซึ่งมันจะกลับตัวได้ดีกว่ารูปแบบ harami ปกติ ปัจจัยที่สำคัญ โดยปกติแล้ว harami cross จะมีน้ำหนักการกลับตัวดีกว่า harami pattern ฉะนั้นเมื่อพบ harami doji แล้ว ก็ควรพิจารณาเป็นพิเศษ เราสามารถรอให้แท่งเทียนวันที่สามเกิดขึ้นมาเพื่อ confirm ทิศทางที่แน่ชัดของ harmami cross ก็ได้ โดยปกติแล้ว harami cross มีแท่ง doji ที่ยังอยู่ใน uptrend โดยยังไม่ได้ breakthrough ลงไปได้ ดังนั้นหากรอให้แท่งเทียนของวันที่สาม confirm อีกหนึ่งวัน ก็จะทำให้เรามั่นใจมากยิ่งขึ้น แท่งเทียนของวันที่สามที่จะ breakthrough ได้ควรเป็น black candle โดยมีราคาปิดแบบกระโดด gap ลง หรือ มีราคาปิดที่ต่ำลงจาก doji ลักษณะของ แท่งเทียน Bearish Gravestotne Doji Grave Stone Doji เป็นรูปแบบที่มีราคาเปิดเท่ากับราคาปิดและเป็นระดับราคาที่ต่ำสุดของวัน ประกอบด้วยส่วนที่เป็น upper shadow และไม่มี lower shadow Grave Stone Doji มีลักษณะคล้ายๆกับ inverted hammer ต่างกันตรงที่ stone doji ไม่มีส่วนที่เป็น body ปัจจัยที่สำคัญ Bearish Gravestone Doji ต้องการแท่งเทียนในวันที่สามเพื่อ confirm ทิศทางการกลับตัวของราคาหุ้น ทั้งนี้แท่งเทียนแท่งที่สามควรเป็น black candle ที่มีราคาเปิดต่ำกว่าราคาปิดของ doji ถ้าเปิดด้วยราคา gap ลงยิ่งมากยิ่งทำให้การกลับตัวจะแรงมากขึ้นด้วยเช่นกัน หรือ black candle มีราคาปิดที่ต่ำลงมากก็เป็นการ confirm ทิศทางลงได้เช่นกัน